Türkiye İstatistik Kurumu 2020 verilerine göre Türkiye nüfusunun %27,2'sini çocuklar oluşturuyor. Türkiye nüfusu yaklaşık 84 milyon ve bunun 23 milyonu çocuk yaştakiler. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 5 çocuk yapın önerisine en yaklaşan il 3,71 ortalama ile Şanlıurfa. Genç nüfusa sahip olmak bir avantaj ve gelecek adına önemli ancak çocukların ihtiyaçları yeterli oranda karşılanabiliyor mu?
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde; 2020 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, %45,3 ile Şanlıurfa. Bu ili Şırnak ve Ağrı izliyor. Bu yaş aralığını 0-17’den 0-24’e çektiğimizde ise bu oran yüzde 60’a dayanıyor. Yani, 14 bin yıllık tarihi geçmişi ile Mezopotamya'nın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Şanlıurfa’nın bugünkü 2 milyon 115 binlik nüfusunun 1milyon 225 binini çocuk ve gençler oluşturuyor.
Grafik Endeksa.com'dan alınmıştır.
Her çocuk ve genç kültürel, eğitim, müzik, araştırma ve sosyal aktivite alanlarının artırılmasını ister ama Şanlıurfa’nın beklentilerinde öncelik eğitim. Muhalif.com.tr olarak, bölgeyi çocuklar adına, onların çıkarları açısından değerlendirmek istedik. Sorularımızı Şanlıurfa özelinde yönelttik ama yanıtlar komşu illeri de dahil ederek geldi.
Öncelikli sorun eğitim, okul ve derslik sayımız yetersiz!
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İbrahim Halil Peltek:
Burada 0-18 yaş arası 650 bin civarında nüfus var. Yaş ortalaması 19,56 ile Türkiye’nin en genç iliyiz. Bölgede bu yaş gurubuna ilişkin öncelikli sorun eğitime dair. Okul ve derslik sayımız yetersiz, öğretmen eksiğimiz var. Tayinle gelen öğretmenler ilk tayin tarihinde daha batıya doğru tercihlerde bulunuyorlar. Ekonomik sebep demek istemiyorum ama kısıtlı imkanlarla yol almaya ve başarmaya çalışan çok çocuk var burada. Başarılı olan diğerlerine de ilham oluyor. Yakın zamanda bölgemizde yetişen bir gencimizin Kaymakam olarak atandığı haberini aldık. Başarı hikayeleri çok önemli. Bu konuda bölge dinamiklerine hakim bir valimiz var ve eğitim adına ciddi çalışmalara imza atıyor.
Karın doyurmak eğitimin önüne geçiyor
Gazeteci-Yazar Necdet Karadeniz:
Bölgede çocukların en önemli sorunu eğitim. Özellikle her bölgede olduğu gibi mevsimlik işçiler burada da yaygın. İşlerini tamamlayıp köylerine, evlerine dönmeleri kasım ayını buluyor. Mevsimlik işçilerin çocukları da Eylül ayında açılan okullara Kasım ayı itibariyle başlayabiliyorlar. Eğitimin önüne önce karın doyurmak geçiyor. Kız çocuklarının eğitimi de önemli bir konu. Bu anlamda Şanlıurfa Valimiz Sn. Abdullah Eril’in çalışmalarına değinmek gerek. Kendisi ve eşi çocukların eğitimi için çaba harcıyor köy köy gezip velileri ikna ediyorlar. Kendisi bu bölgenin insanı, 4 dil biliyor. Türkçe, Kürtçe, Arapça, İngilizce. Yöre halkının dilinden anlıyor. Mesela burada günlük-mevsimlik elemanların toplandığı yerler var. Valimiz sabah 5’de oraya gider vatandaşın derdini dinler yardımcı olur. Tek şartı ise o kişilerin çocuklarını okula yollama sözü vermesidir. Genel konular arasında kapalı aile yapısı, bilinmeyen cinsellik ve töre cinayetlerini de görmezden gelemeyiz. Bir yanda bu sorunlar varken bir yanda da asla Türk aile yapısına uymayan filmleri dizileri izliyor gençler ve öyle bir hayat hayal ediyorlar. Eğer ki GAP bitirilmiş olsaydı bölge ve bölge halkı için çok olumlu gelişmeler yaşanırdı. Tüm bölgenin şartlarının yükselmesi için “GAP” kesinlikle ihmal edilmemesi ve tamamlanması gereken bir proje.
281 öğretmen geldi, 2.438 öğretmen gitti
Şanlıurfa Valiliği'nin talimatı ile İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün hazırladığı istatistiklere göre; İlde öğretmen başına düşen öğrenci sayısının Türkiye ortalamalarına çekilmesi için 4.162 öğretmene ihtiyaç var. 30.699 öğretmen normu bulunuyor. 2018 İl dışı atamasıyla 281 öğretmen Şanlıurfa’ya gelirken, 2.438 öğretmen ise ilden ayrıldı.
Şanlıurfa’da son yıllarda hızla devam eden eğitim yatırımları, derslik başına düşen öğrenci sayılarını da önemli oranda düşürdü. 2002-2003 Yıllarında okul öncesinde resmi okullarda 71,42 olan derslik başına öğrenci ortalaması 2018 yatırımları tamamlandıktan sonra 30,3 olacak. 2018-2019 derslik ihtiyaç analizine göre il genelinde 2.366 dersliğin daha inşa edilmesi gerekiyor.
Z kuşağı ve Turizm
Şanlıurfa, gençlerin eğitim, kültür, spor, macera ve gönüllü turizmine katılabilecekleri önemli bir turizm potansiyeline sahip ancak özellikle geceleme sayılarından bu potansiyelin yeterince kullanılamadığı anlaşılıyor. Sedat Değişgel ve Zekeriya Bingöl’ün ilin gençlik turizmi üzerine hazırladıkları incelemede; çok önemli bir inanç turizmi merkezi olma özelliği taşıyan, Türkiye’de sakin şehir statüsü kazanmış bir ilçeye sahip nadir şehirlerden birisi olan, spor ve macera turizmi potansiyeli taşıyan, aynı zamanda gastronomi konusunda uluslararası bir şöhrete sahip Şanlıurfa’nın tanıtım ve pazarlama eksikliğine değiniliyor. Araştırmada ayrıca; “Güneydoğu’nun tek kayak merkezi olan Karacadağ’ın geliştirilmesi, ulaşım ve konaklama imkanlarının artırılması özellikle Güneydoğudaki gençleri bölgeye çekecektir. Gönüllü turizminin Şanlıurfa için ayrı bir önemi olduğunu belirtmek gerekir. Güvenli bölge imajının sağlanması ile birlikte, Türkiye’nin tüm gelişmekte olan illeri gibi Şanlıurfa ili genelinde de gönüllü turizm uygulamalarının gerçekleştirilmesi mümkündür. Hatta sahip olduğu kültürel zenginliklerin sebebiyle gençlerin gönüllü turizm faaliyetlerine katılmaları için en uygun şehirlerden birisi Şanlıurfa’dır. Gönüllü turizm faaliyetleri için yapılacak özel programlar sayesinde hem gençlerin hem de bölgenin gelişimine katkı sağlanması mümkündür.” Değerlendirmesi yer alıyor.