İstanbul
Orta şiddetli yağmur
7°
Adana
Adıyaman
Afyonkarahisar
Ağrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Eskişehir
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari
Hatay
Isparta
Mersin
İstanbul
İzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırşehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraş
Mardin
Muğla
Muş
Nevşehir
Niğde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdağ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Şırnak
Bartın
Ardahan
Iğdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
35,4679 %-0.04
36,6762 %0.23
3.511.629 %2.251
3.057,91 0,15
Ara
MUHALIF GAZETECILIK KÜLTÜR SANAT UNESCO: Dünyada 21. yüzyılın sonuna kadar 3 bin dil yok olabilir

UNESCO: Dünyada 21. yüzyılın sonuna kadar 3 bin dil yok olabilir

Dünya üzerinde şu an konuşulan 7 binin üzerindeki dilden yaklaşık 3 bini, 21. yüzyılın sonuna kadar yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor.

‘Uluslararası Anadil Günü’, Bangladeş'in girişimiyle 1999'da UNESCO Genel Konferansı'nda onaylandı ve 2000 yılından bu yana her yıl 21 Şubat günü kutlanıyor. UNESCO verilerine göre, şu anda dünya üzerinde 7 binin üzerinde dil konuşulurken, bunların 6 bin 700'ünü yerel halkların dilleri oluşturuyor ve bunlar ‘dünya üzerinde en çok tehdit altında olan’ dilleri oluşturuyor.

2019'da kutlanan BM Uluslararası Yerli Diller Yılı kapsamında kabul edilen karar tasarısı uyarınca UNESCO, devletlere yerli dillerin korunması için fon ve mekanizmalar kurma çağırısında bulunuyor. UNESCO'ya göre, yerli popülasyon, ülkenin nüfusunun küçük bir kısmını oluştursa bile bu toplumlar, kültürel ve dilsel çeşitliliğin en büyük bölümü. Dillerin yok olması ise geri dönülemez bir şekilde kozmopolitliğin ve insanlığın ortak mirasının yok olması anlamına gelebilir. BM'ye göre, dil çeşitliliğinin yok olması, biyolojik hayattan kültürel hayata kadar birçok şeyi etkiliyor.

UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası'na göre, 1950'den bu yana hiç kimse tarafından konuşulmayan diller, ‘yok olmuş’ diller olarak kabul ediliyor. En geç konuşanların dede/nene olmuş kişiler ya da daha yaşlı kişiler olan ve çok da sık konuşulmayan diller, ‘kritik derecede tehlike’ altında olarak nitelendiriliyor. Yine bu yaş gruplarınca konuşulan ancak gelecek nesillere aktarılmayan diller, ‘şiddetli derecede tehdit altında’ şeklinde nitelendiriliyor.

Çocuklar tarafından artık ana dil olarak konuşulmayan diller, ‘kesinlikle tehdit altında’ olarak nitelendirilirken, çocuklarca konuşulan ama her yerde konuşulmayan diller de ‘savunmasız’ kategorisine alınıyor. Bir dilin ‘güvenli’ olarak nitelendirilmesi için tüm nesillerce ve dil üzerinde herhangi bir kısıtlama olmadan konuşulması gerekiyor. Bu sınıflandırmaya göre, bugüne kadar konuşulan dillerin yüzde 4'ü ‘yok olmuş’ olarak atfediliyor.

Bugün konuşulan dillerin yüzde 10'u ‘kritik derecede tehlike altında’, yüzde 9'u ‘şiddetli derecede tehlike altında’, yüzde 11'i ‘kesinlikle tehdit altında’, yüzde 10'u ‘savunmasız’ olarak sınıflandırılıyor. UNESCO, bu dillerin bu yüzyılın sonuna kadar yok olabileceği endişesi taşıyor.

Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *