Doğurganlık hızının azaldığı ülkede, çocukların ihtiyaçlarına yönelik fiyatlardaki büyük artış nedeniyle aileler bir çocuğa zor bakar hale geldi.
Boşanma rakamlarındaki artışın yanı sıra, “evin geçimini sağlayamamak” en önemli ikinci boşanma nedeni oldu.
Tek adam rejiminde aileler kurulamadan dağılır hale geldi. Nüfusa göre yıllık evlilik oranı 2002-2019 arasında yüzde 17 azaldı. 2015’te yaklaşık 603 bin çift evlenirken 2020’de bu sayı yüzde 21 azalarak 487 bin 270 oldu.
Ailelere 3 çocuk tavsiye eden Erdoğan’ın döneminde büyüyen ekonomik buhranda evlenmek isteyen gençler bir servet ödemeye mahkûm edildi. Ev kurmak için gerekli eşyaların fiyatları 2005-2020 yılları arasında yüzde 118 ile yüzde bin 216 arasında arttı.
Türkiye’deki doğurganlık hızı 2001’de 2.38 çocuk olduğu halde, 2019’da 1.88 çocuğa geriledi. Yoksullaştırılan vatandaşlar üç değil, bir çocuğa zor bakar hale geldi.
2005-2020 arasında normal doğum ücreti yüzde 473, kreş ve gündüz bakım evlerinin ücreti yüzde 325 arttı. Son bir buçuk yılda bebek bezine yüzde 140; bebek ve devam sütü yüzde 50, bebek maması yüzde 32 civarında zamlandı.
Eğitim masrafları da ailelerin ekonomisini sarstı. 2019’da çocuklarını devlet okullarına gönderen ailelerin yüzde 45’i, özel okula gönderen ailelerin yüzde 59’u eğitim masraflarını eğitimdeki en önemli sorun olarak gördüğünü belirtti.
EVİ GEÇİNDİREMİYORLAR, MASRAFLAR BÜYÜK SORUN
2019’da boşanma sayısı 2012’ye göre yüzde 27 artarak 156 bin 558 oldu. 2020’de boşanmaların yüzde 35’i evliliğin ilk beş yılında, 21’i de evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti.
TÜİK’in araştırmasına göre Türkiye’deki en önemli ikinci boşanma nedeni, “evin geçimini sağlayamamak” oldu.
2005-2020 yılları arasında çocuk yetiştirmek için kullanılan temel tüketim kalemlerinde büyük fiyat artışları yaşandı. Örneğin, çocuklar için kışlık bot fiyatı yüzde 226; pijama fiyatı yüzde 213, gömlek fiyatı ise yüzde 279 arttı.
Cumhuriyet / Erdem Sevgi
