Yangınlar kader değildir!
Öncelikle, hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Yaşanan bu tür felaketler sadece olayın meydana geldiği tesisi değil, tüm toplumu derinden sarsıyor. Ancak şunu unutmamalıyız: Bu kazalar kader değildir. Eğer bilimsel ve teknik tedbirler alınırsa, bu tür faciaların önüne geçmek mümkündür. Bugün burada otel yangınlarının nedenlerini, ihmalleri ve bu tür olayların tekrar yaşanmaması için neler yapılması gerektiğini konuşacağız.
Otel Yangınlarının Nedenleri ve İhmal Edilen Noktalar
Otel yangınlarının en yaygın nedenleri arasında elektrik tesisatı arızaları, mutfak kazaları ve dikkatsizlik sonucu çıkan yangınlar yer alıyor. Ancak asıl can kayıpları, yangının büyümesini engelleyememekten ve insanları güvenli bir şekilde tahliye edememekten kaynaklanıyor.
Son yaşanan yangında da iddialar oldukça endişe verici. Yangın algılama sistemlerinin çalışmadığı, kaçış yollarının kapalı olduğu, yangın merdivenlerinin kullanılamaz durumda olduğu söyleniyor. İşte tam da bu noktada ciddi iş güvenliği ihlalleri karşımıza çıkıyor.
Bir otelde yangın çıkarsa, insanların güvenli bir şekilde tahliye edilebilmesi için şu önlemler mutlaka alınmalıdır:
✅ Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri: Otellerde yangın dedektörleri, alarm sistemleri ve otomatik yangın söndürme sistemleri çalışır durumda olmalıdır. Ancak birçok tesiste bu sistemler ya hiç bulunmamakta ya da bakımsızlık nedeniyle devre dışı kalmaktadır.
✅ Yangın Merdivenleri ve Kaçış Yolları: Kaçış yolları kilitli olmamalı, kapılar kolayca açılabilmeli, duman tahliye sistemleri aktif olmalıdır. Ancak yaşanan birçok olayda, kaçış yollarının ihmaller yüzünden ölüme neden olduğu görülmektedir.
✅ Yangın Tatbikatları ve Eğitimler: Otel çalışanlarının yangın anında nasıl hareket edeceğini bilmesi hayati önem taşır. Ancak pek çok işletmede yangın tatbikatları yapılmamakta ve personel bu konuda yeterli eğitime sahip olmamaktadır.
✅ Yanıcı Malzemelerin Kullanımı: Halılar, duvar kaplamaları ve mobilyalar yanmaz veya alev geciktirici malzemelerden yapılmalıdır. Ancak maliyet kaygısıyla bu tür malzemelerden kaçınılmakta ve sonuçları ağır olan facialar yaşanmaktadır.
Bu noktada sorulması gereken kritik soru şu: Gerekli tedbirler neden alınmıyor? İşverenlerin maliyet kaygıları ve denetim mekanizmalarındaki eksiklikler, bu ihmalleri artırıyor. Oysa bir otel işletmek sadece kâr etmekle ilgili değildir; en temel sorumluluk, misafirlerin ve çalışanların güvenliğini sağlamaktır.
Toplumsal Farkındalık ve Devletin Rolü
Bu olaydan büyük dersler çıkarmak zorundayız. Karşımızda iki büyük eksiklik var:
1️⃣ İşveren ve yöneticilerin bilinçsizliği: Yangın güvenliği bir prosedürden ibaret değildir, hayati bir zorunluluktur. Otel sahipleri, yöneticileri ve çalışanları mutlaka iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinden geçmelidir.
2️⃣ Denetim mekanizmasının zayıflığı: İş güvenliği yasaları var, ancak uygulanmadığında hiçbir anlam ifade etmiyor. Devlet, bu tür ihmalleri önlemek için daha sıkı denetimler yapmalı, kurallara uymayan işletmelere caydırıcı cezalar vermelidir.
Burada önemli bir noktaya değinmek istiyorum: Türkiye’de çok sayıda akademisyen ve iş güvenliği profesyoneli var. Bu uzmanlar, devletin denetim süreçlerine dahil edilerek daha etkin bir kontrol mekanizması oluşturulabilir.
Ancak sorumluluk sadece devletin ve işverenlerin değil. Vatandaşlar olarak bizler de konakladığımız otellerde yangın güvenliği önlemlerini sorgulamalıyız. Acil çıkışlar açık mı? Yangın merdivenleri erişilebilir mi? Duman dedektörleri çalışıyor mu? Güvenliğimiz için bu soruları sormak zorundayız.
Sonuç ve Çağrı
Yaşanan bu facia, bir ihmal zincirinin sonucudur. Eğer gerekli önlemler alınsaydı, belki de bugün burada bu acı olaydan bahsetmiyor olacaktık.
Bu yüzden şu üç noktayı unutmayalım:
✅ İşverenler ve yöneticiler iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini ihmal etmemeli.
✅ Devlet, denetim mekanizmasını güçlendirerek özel sektördeki uzmanlardan destek almalı.
✅ Vatandaşlar olarak güvenliğimiz için bilinçli olmalı ve sorumluluk almalıyız.
İş güvenliği bir lüks değil, bir zorunluluktur! Güvenli yaşamak herkesin hakkıdır!
Umut Elbir
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölüm Başkanı
A sınıfı iş güvenliği uzmanı
