Muhalif Özel / Oğuz Büber
Pandemiden sonra işletmeler ve çalışanlar; işi ve işyerini yeniden tanımlıyor. İşgücü piyasasına yeni giren Z kuşağı gibi bir nesil var artık. Bu neslin daha öncekilerden çok farklı bir mücadelesi var. Pandemi bu dönemdekileri iş yerindeki bağlantılar ve ilişkilerden izole etti. Haliyle bu gibi kavramlara alışmak onlar için oldukça zor. Pew Araştırma Merkezi yaptığı açıklamada Zoomer olarak da bilinen 1997 ve 2012 yılları arasında doğan Z Kuşağı için paranın her zaman öncelik olamayabileceğini söylüyor. Bunun yerine bu kuşağın öncelikleri arasında ofisten ve uzakta çalışabilme esnekliği, sağlıklı yaşam ve ruh sağlığı; bunların yanı sıra da yaptıkları işin bir anlamı olması ve kültürü olması yer alıyor. Ve bu gençler arasında kendilerine en uygun olanını bulmak için oldukça istekliler.
İşverenlerin bu isteklere uyum sağlaması ise gün geçtikçe daha önemli bir hal alabilir. Oxford Economics tarafından yapılan bir araştırmaya göre; Avustralya, Fransa, Almanya, Hollanda, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Z kuşağı çalışanlarının 2030 yılına kadar üç kattan fazla bir sayıya ulaşması 87 milyon olması bekleniyor. Bu rakam da toplam istihdamın yüzde 30’una tekabül ediyor.
Z kuşağı eski nesiller için garip gelen bir kuşak olabilir. Bu nesil ‘tembel’ veya ‘kendini beğenmiş’ olarak da etiketlenebilir. Ancak tam da bu noktada Z kuşağı şöyle bir değerlendirme yapılmasını istiyor. Koronavirüs pandemisi bu kuşağın en etkili olacağı yılların tam ortasında, kim olduklarını belirledikleri ve yetişkinliğe geçiş dönemlerinde geldi. Salgın Z jenerasyonunun; arkadaşlık kurma, eğitim alma, staj ve iş bulma şekillerini kökten değiştirdi. İşe bakış açıları ve nasıl yapılacağı konusunda etkisi ise büyük oldu.
Bazı şirketler Z kuşağını cezbetmek için verecekleri işlerdeki avantajları ve esnekliği genişletiyorlar. Örnek olarak General Mills şirketi göstermek gerekirse; bu şirket zihinsel sağlık hizmetlerini artık yaz stajyerleri için de uygulamaya koyuyor. Diğer bir örnek olarak verebileceğimiz Procter & Gamble firması adaylara süreç boyunca yardımcı bir stres yönetimi uygulaması sağlıyor.
Ülkemizde de konuyla ilgili Konya Ticaret Odası’nın yakın zamanda yaptığı bir çalışma* mevcut. Bu çalışmaya göre de Z kuşağını, diğer jenerasyonlardan ayıran belli başlık özellikler var ve bu özellikler iş tercihlerine de büyük etki ediyor. Çalışmaya göre, Z kuşağı diğer kuşaklara göre daha eğitimli durumda. Bireysel bağımsız yapıda olmaları bu neslin yaratıcı özelliklerini de oldukça arttırıyor. İletişime açıklar ve doğru bildiklerini çekinmeden söylüyorlar. İçerisine doğdukları teknolojik dönem sebebiyle coğrafi sınırlar ortadan kalkmıştır. Gerek çalışan olarak gerekse tüketici olarak sadakat duygusu ile hareket etmezler. İstedikleri şeylere kolay ulaşabilen bu kuşak; çabuk sıkılır ve çabuk vazgeçer. Bu yüzden şirketlerin genç yetenekleri kaçırmamak için mücadele vermeleri gerekecek.
Şirketler Z kuşağı çalışanlarını nasıl cezbedebilir?
Genç kuşak çalışan kazanmak isteyen şirketler için ipuçları…
Anahtar kelime esneklik
Z kuşağı hibrit ya da uzaktan çalışmaya daha sıcak bakıyor. Bundan dolayı şirketler, çalışanlar için daha anlamlı olan esnek seçenekler fikrine hiç de uzak değiller.
Değerleri anlatmak ve göstermek
Z kuşağı işverenlerin neye değer verdiğini, bu konuda önceliklerinin ne olduğunu ve sonrasında hangi yatırımlarda bulunduğunu görmek istiyor. Sağlık bu neslin önem verdiği değerlerden birisi.
İş tanımında istenenleri gözden geçirin
Giriş seviyesindeki işler için yıllarca deneyim gerektiğini söylerseniz genç yeteneklerin tamamını elden kaçırabilirsiniz.
Öğrenmeye öncelik verin
Z kuşağı büyümek ve öğrenmek istiyor. Bu yüzden firmanızın; eğitim, profesyonel gelişim ve mentorluk fırsatları da içerdiğinden emin olun.
Çeşitlilik ve kapsayıcılık sağlayan işyerleri yaratın
Z kuşağı, saygıyı, eşitliği ve katılımı teşvik eden bir işte çalışmayı zorunluluk olarak görüyor.
Etik liderlik bir zorunluluktur
Z Kuşağı, liderlerinin etik olduğunu bilmek; ahlaki kör noktaları gidermek için harekete geçilmesini beklemek ve çalışmalarının dünya üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu bilmek istiyor.
*Z Kuşağının iş hayatından beklentileri – Konya Ticaret Odası
İçerikte Washington Post’tan yararlanılmıştır.
