Sağlık Bakanlığı "Covid-19 mRNA Aşısı Uygulama Kuralları" kılavuzu yayınladı. Kılavuzda, Türkiye'de uygulanmaya başlayan BioNTech/Pfizer aşısının nasıl uygulanacağına dair detaylı bilgilere yer verildi.
Buna göre BioNTech aşısı en az dört hafta ara ile birer doz olmak üzere toplam iki doz olarak uygulanacak. Ayrıca aktif Kovid-19 hastalarına, 180 gün içerisinde Kovid-19 geçirmiş (PCR testiyle doğrulanmış) ve aşının uygulanmasından önceki 10 gün içerisinde doğrulanmış bir Kovid-19 vakasıyla temas etmiş kişilere aşı yapılmayacak.
Kılavuzda, hamile kadınların BioNTech aşısı yaptırmasına dair kesin bir tavsiye sunulmadı. Ancak gebelikte mRNA aşısının (BNT162b2) uygulanmasına ilişkin veri bulunmadığı belirtildi.
Aşı uygulama kuralları içerisinde aşının ilk dozunun sonrasında anafilaksi (hemen tedavi edilmesi gereken ciddi, potansiyel olarak hayatı tehdit eden alerjik bir reaksiyon) öyküsü varlığında ikinci doz uygulanmayacağı da yer aldı. Ayrıca aşının içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı ya da aşının ilk dozunu takiben anafilaksi dışı akut alerjik reaksiyon öyküsü varlığında aşının bir sonraki dozu uygulanmadan önce bir alerji/immünoloji uzmanına danışılması gerektiği de belirtildi.
Kılavuzda yer alan kurallara göre aşının uygulanma yönergesi şöyle:
Diğer aşılar ile arasında (öncesinde ve sonrasında) iki hafta süre bırakılması tercih edilmelidir. Herhangi bir şekilde, mRNA aşısı bu aralıktan önce uygulanmış ise her iki aşının da tekrarlanmasına gerek yoktur.
Kuduz, tetanos toksoidi içeren aşılarla, kızamık, hepatit-A/B aşıları gibi temas sonrası uygulanması gereken aşılarla zaman aralığı bırakılmaksızın uygulanabilir.
Tüberkülin deri testi ise ya aşıyla aynı gün yapılmalı ya da aşı uygulamasından en az dört hafta sonrasına ertelenmelidir.
Aşı uygulamasından sonra olası alerjik reaksiyonlar açısından kişi bilgilendirilmeli ve 15 dakika süresince sağlık tesisinden ayrılmamalıdır.
Alerji öyküsü olan kişiler 30 dakika süresince sağlık tesisinden ayrılmamalıdır.
Daha sonraki dönemde de herhangi bir yan etki gelişiminde en yakın sağlık kuruluşuna başvurması söylenmelidir.
Aşı uygulaması öncesinde mutlaka karekod okutulmalıdır. Aşı uygulanan kişiye ait bilgiler “AŞILA” mobil uygulamasına kaydedilecektir.
Pandemik COVID-19 aşılarının uygulanması sonrasında ortaya çıkabilecek erken ve geç istenmeyen etkiler Halk Sağlığı Yönetim Sistemi (HSYS), Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS) veya Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) üzerinden bildirilecektir.
İkinci bir talimata kadar aktif COVID-19 hastasına, 180 gün içerisinde COVID-19’u geçirmiş (PCR testiyle doğrulanmış) ve aşının uygulanmasından önceki 10 gün içerisinde doğrulanmış bir COVID-19 vakasıyla temas etmiş kişilere uygulanmayacaktır.
Aşının her iki dozu da aynı pandemik aşı ile uygulanmalıdır.
Gebelikte mRNA aşısının (BNT162b2) uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. COVID-19’u ağır geçirime riski yüksek olan gebelere kendi istekleri halinde uygulanabilir. İlk trimesterde uygulanmaması tercih edilir.
Emzirme döneminde mRNA aşısının (BNT162b2) uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. COVID-19’u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde uygulanabilir.
Kontrolsüz epilepsi ve Guillain-Barre Sendromu, transvers myelit gibi enfeksiyonla ve aşıyla alevlenebilen nörolojik hastalık tanısı bulunanlara takip eden klinisyen tarafından yapılacak değerlendirmeye bağlı olarak aşılama kararı verilir.
İmmün suprese kişilere aşı yanıtının en iyi olabileceği zaman aralığını saptayabilmek için takip eden klinisyenin değerlendirmesine bağlı olarak aşı uygulanmalıdır.
Trombositopeni ve kanama bozukluğu olan hastalarda intramüsküler enjeksiyon kanamaya neden olabilir.
Aşının içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı anafilaksi öyküsü varlığında aşı uygulanmaz
Aşının ilk dozunun sonrasında anafilaksi öyküsü varlığında ikinci doz uygulanmaz.
Aşı, 38ºC ve üzerinde ateşi olan kişilerde, henüz kesin tanı konulamamış akut hastalıklarda, kronik hastalıkların akut atakları sırasında ertelenmelidir.
