Beklenmedik ve travmatik olaylar, bireylerde şaşkınlık, korku ve üzüntü gibi duyguları tetiklemenin yanı sıra güven duygusunu ciddi şekilde sarsabilir. Hem çocuklar hem de yetişkinler, bu tür sarsıcı olaylara doğrudan veya dolaylı olarak maruz kaldıklarında duygusal, sosyal ve bedensel tepkiler verebilirler. Bu süreçte, çocuklar farklı semptomlar gösterebilir. Travmayı doğrudan yaşayan, görsellerle ya da haberlere maruz kalan ya da bir yakınını kaybeden çocuklarda, huzursuzluk, öfke nöbetleri, içe kapanma gibi davranış değişiklikleri görülebilir. Ayrıca, uyku düzeninde değişiklikler, somatik yakınmalar ve sürekli olayla ilgili konuşma veya oynama davranışları da yaşanabilir.
Çocuklar, yaşadıkları travmatik olayları tekrar tekrar hatırlayabilir, rüyalarında veya gündüz düşlerinde olayları yeniden deneyimleyebilirler. Bu, onların travmayı işlemeye çalıştığının bir belirtisi olabilir. Ayrıca, travmayı hatırlatan durum veya yerlerden kaçma eğiliminde olabilirler.
Uzmanlar Tarafından Tavsiye Edilen Destek Yöntemleri:
Güven Duygusunu Pekiştirme
Çocuklar en çok güvende hissetmeye ihtiyaç duyar. Bu nedenle, çocuklara hayatlarında değişmeyen unsurları hatırlatarak güven duygularını pekiştirmek önemlidir. Ev, okul, sevdiği eşyalar gibi sabit unsurlar hakkında konuşulabilir.
Fiziksel Güvenlik Önlemleri Alın
Çocuğunuzun güvende hissetmesi için, evdeki güvenlik önlemleri (kapı ve pencere kilitleri, yangın güvenliği, sağlık düzenlemeleri) hakkında bilgi verilebilir. Bu, çocuğa kontrol duygusu kazandırır.
Duygusal İletişim Kurun
Çocuğunuzla duygularını açıkça paylaşması için bir alan oluşturun. "Nasıl hissediyorsun?" gibi basit sorular sorarak onu dinleyin. Onları yargılamadan dinlemek, rahatlamalarını sağlar.
Kısa ve Net Bilgiler Paylaşın
Çocuğunuza olayla ilgili bilgi verirken, kısa, net ve anlaşılır açıklamalar yapın. Cevapları basit tutarak, çocuğunuzun sorularına cevap verin. Eğer cevabını bilmediğiniz bir soru sorarsa, zaman isteyerek birlikte bu konuda düşünme fırsatı yaratın.
Günlük Rutinleri Sürdürün
Çocuklar, stresli dönemlerde günlük rutinleri devam ettirmeyi rahatlatıcı bulurlar. Bu nedenle, mümkün olduğunca alışıldık gündelik aktiviteleri sürdürmeye çalışın.
Oyun ve Sanat Etkinlikleri Düzenleyin
Çocuklar, oyun ve sanat gibi yaratıcı etkinlikler aracılığıyla duygularını dışsallaştırarak yaşadıkları korku, üzüntü ve çaresizlik gibi duyguları işleyebilirler. Birlikte hikayeler oluşturabilir, resimler çizebilir veya oyunlar oynayabilirsiniz.
Soru Sormalarına İzin Verin
Çocuğunuza, yaşanan olayla ilgili soru sorması için alan tanıyın. Bu, çocuğun endişelerini paylaşmasını ve rahatlamasını sağlar. Ayrıca, onlara sorularına dürüst cevaplar vererek, güven duygularını pekiştirebilirsiniz.
Birlikte Zaman Geçirin ve Eğlenceli Etkinlikler Yapın
Kitap okumak, yürüyüşe çıkmak veya eğlenceli aktiviteler yapmak, çocuğun ruh halini iyileştirebilir. Bu tür etkinlikler, hem çocuğunuza hem de size iyi gelecektir.
Duygusal Destek Sağlayın
Yas tutan çocuklar ekstra ilgiye ve teselliye ihtiyaç duyar. Bu dönemde, onlara sevgi ve ilgi göstermek, iyileşme süreçlerine katkı sağlar.
Uzman Desteği Alın
Çocuk travmalarını profesyonel olarak ele almak önemlidir. Uzman psikolog veya çocuk terapistinden destek almak, çocuğun duygusal iyileşme sürecinde faydalı olabilir.
Bu maddeler, uzmanların çocukların travmatik olaylar sonrası sağlıklı bir şekilde iyileşmelerini desteklemek için önerdiği en etkili yöntemlerdir.