Radikal gazetesinin serüveni
Doğan grubu tarafından 30 yıl kadar önce yayımlanmaya başlanan ve ilk yıllarında köşe yazıları yazdığım Radikal Gazetesi, bir süre önce internet üzerinden 2 yıldır yaptığı dijital yayınına da son vererek tarihe karıştı.
Aşağıdaki yazıyı bir kaç yıl kadar önce Radikal basılı yayına son verip internet Gazetesi olarak yayına devam edeceğini ilan ettiği zaman halen Ege’nin en çok okunan saygın internet gazetesi Haberhürriyeti.com’daki köşemde yazmıştım.. Yazıyı aynen paylaşıyorum. Belki ilerde bu alanda yatırım yapmak isteyen bulunursa aklında olsun diyerek.
Yazım şöyle:
“Değerli okurlarım, Doğan Grubunun bir yayını olarak 18 yıl önce hayata başlayan Radikal gazetesi ”fiziksel bir ürün” olarak yaşamına son verdi. Yani artık elinize alacağınız, koltuk altında taşıyacağınız basılı bir gazete artık yok. Radikal’i ancak internetten okuyabileceksiniz.
Benim ilgi alanım Pazarlama ve Strateji. Pazarlama dalında Amerikada basılmış iki kitabım mevcut, strateji alanında da İrlanda’da basılmış bir ortak yayınımız var. Ayrıca senelerce akademik, hakem heyetli Strategic Management Review isimli ABD’de yayımlanan derginin Genel Yayın Müdürlüğünü yaptım. Yayımlanmış bilimsel makalelerimi saymıyorum.
Bir ürünün pazarda başarılı olabilmesinin iki temel alternatifi var; Birincisi Farklı olmak, İkincisi ise Ucuz Olmaktır. Farklı olabilmek ise bazı ön hazırlıklar gerektirir:
1-Hedef kitle – Alıcılar kimdir? Yani gazete kime hitap edecektir? Muhafazakar okura mı, Kemalist Okura mı, Liberal okura mı, işadamına mı, öğrenciye mi, gençlere mi, dindar kesime mi, sanatçı camiasına mı ? Yani gazeteyi yayımlayacak arkadaşların bu konuda kafaları karışık olmayacak.
2-Gazete hedef kitlenin hangi ihtiyacına cevap verecek. Haber mi? Köşe yazıları mı? Hamaset mi? Muhalefet mi? Sadece dış dünyaya dönük haber mi verecek? Bu konuda da iyi bir araştırma ve kararlılık gerekir.
3-Üçüncü olarak da gazete benzer gazetelerden hangi alanda farklı olacak? Eğer Kemalist gazete olacaksa, okurların elinde Cumhuriyet gibi bir dev gazete varken, onu yıkabilmek biraz zor. Ulusalcı olacaksa karşında Sözcü var. Niye okurlar aslı varken benzerini satın alsın? Dindarlık konusunu işleyecek bir gazete ise bunun da daha başarılı örnekleri varken okur niye bir başka gazeteye gitsin.
4-Kitlelere hitap edecekse karşısında irili ufaklı yalaka gazeteler var, daha hafif konulara eğilen Posta gazetesi var, onlarla hangi alanda yarışacaksın veya farklı olacaksın?
5-Yandaş yalaka olacaksan, bu konuda da oldukça başarılı havuz medyası var, iktidara yakınlığı ile bilinen gazeteler var. Satışları düşük de olsa besleme ilanlarla ayakta durabilmeyi başarıyor gibiler.
6-Dini Cemaat gazetesi olacaksan karşında bu isin ustaları var. Etnik ayrımcılık yapacaksan onların da kendilerine göre yayınları mevcut. Solculuk konusunu işleyeceksen o alanda da rakipler var hem de güçlü.
7-Herkese ve her gruba hitap edeceğim diyorsan isin çok zor. Biz strateji ile uğraşanlar buna “Stuck in the Middle-Ortada Sıkışıp Kalmış” deriz, en tehlikeli strateji budur ve başarı şansı çok düşüktür.
Geriye kala kala en ucuz gazete satmak alternatifi kaldı, yazı işleri kadrosu, yazarlara ödenen telif hakları ile artan kağıt, baskı vs fiyatları da buna müsait değil. Ayrıca ilan gelirlerinin büyük pastasından pay almak da tiraj zorluğu nedeniyle çantada keklik değil. Ayrıca bizim okurumuz ucuz da olsa sevmediği bir gazeteyi almaz.
O halde “meydanı terketmek” ve yeni bir kanalda şansını denemek kalıyor geriye. Radikal, ilk yıllarında köşe yazıları yazdığım ve Genel yayın Müdürü Mehmet Yılmaz yönetiminde daha başarılı idi. Sonradan gelen meslektaşlar bu konuda başarıyı sürdüremediler.
