Sansürde yaratıcı çözüm: Kurak Günler filmine para cezası

Emin Alper’in son filmi Kurak Günler için epey yazı yazdım; yönetmenin şimdiye kadarki en iyi filmi olması bunun tek sebebi değildi.  Kurak Günler günümüzde giderek daha çok eksilen dürüstlük ve erdem arayışında (vicdanlı ve adil olmak da diyebilirsiniz) seyirciyi kendisiyle yüzleştirerek umudu yeşertmeye odaklanan bir film.  Güçlü hikayesi, görselliği, kurgusu, oyuncuları ve yönetmenliği ile sinemasal anlamda başyapıt.

Türkiye dahil altı ortak yapımcısı var Kurak Günler’in: Fransa, Almanya, Hollanda, Yunanistan ve Hırvatistan. İlk olarak Cannes Film Festivalinde gösterilen Kurak Günler, bugünden itibaren (9 Aralık) sinemalarda gösterimde. Daha şimdiden yurtdışında ABD, Fransa, Almanya, İsrail ve Yunanistan’daki film festivallerine katıldı, büyük övgü aldı.  Son derece saygın “Avrupa Film Ödülü 2022” Kurak Günler’e verildi. Bütün bu gelişmelerden sonra –yaklaşık iki yıllık süre-- Kültür Bakanlığı film için sağladığı parasal desteği geri çekmeye ve faiziyle birlikte geri almaya karar verdi.

Kurak Günler neyi anlatıyor derseniz kısaca kirli menfaatlerde birleşmenin, ikiyüzlülükten beslenen kötülüğün karşısına erdemi, dürüstlüğü koyuyor.  Kasabaya yeni atanan genç bir savcının kimseyle çıkar ilişkisi kurmadan doğru ve dürüst olma çabasını anlatıyor.  Siyasetle bürokrasinin çıkar ilişkileri ve hukuksuzluğa kör-sağır kalınmasında hepimizin suratına bir ayna tutuyor.

Kurak Günler’in daha şimdiden ulusal ve uluslararası 18 ödülü var ve nihayet başarılarının karşılığı olarak cezalandırıldı! Yirmi ay önce senaryo üzerinden verilen Bakanlık yardımı faiziyle geri isteniyor. Üstelik senaryoda değişiklik yapıldığı gibi bir gerekçeyle; sanırsınız Emin Alper dram çekeceğim deyip bilim kurgu filmi yaptı.  Böylece sözün bittiği yerin de ötesine geçmiş olduk. Artık verilecek en güzel cevap sinemalarda filmi izleyerek desteklemektir.

Yönetmen ve yapımcının açıklamasından bir bölümü ekliyorum; bu yazı öncesinde bakanlıktan da bir açıklama var mı diye araştırdım ama yoktu. 

Dünya prömiyerini 75. Cannes Film Festivali’nde yapan, Altın Portakal’da dokuz, Ankara Film Festivali’nden altı ödül kazanan ve 9 Aralık’ta vizyona girecek olan ‘Kurak Günler’ filminin senaristi ve yönetmeni Emin Alper ile yapımcı Nadir Öperli, konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı: Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, tarafımıza gönderdiği bir yazıyla ‘Kurak Günler’ adlı projemize verdiği finansal yapım desteğini yasal faiziyle birlikte geri istediğini bildirmiştir. Bu karar, 2018 yılı Kasım ayında başvuru yaptığımız ilk taslaktan sonra, proje geliştirme sürecinde senaryoda gerçekleştirdiğimiz değişikliklerin uygun görülmemiş olması gerekçesiyle alınmıştır. Bu, senaryonun tüm değişiklikleri içeren nihai halini Sinema Genel Müdürlüğü’ne teslim ettiğimiz tarihten 20 ay sonra alınmış bir karardır. Bu karar kuşkusuz, filmimizle ilgili Cannes Film Festivali’nin hemen ertesinde başlayan, Antalya Film Festivali’nden sonra da devam eden yalan ve karalamaya dayalı medya kampanyalarının baskısıyla alınmıştır. Dünyanın hiçbir demokratik ülkesinde kamu fonları destek verdikleri filmlerin senaryolarındaki değişiklikleri denetlemez.