Çocuk ve Balıkçıl
Usta Hayao Miyazaki’nin tam on yıl aradan sonra muhteşem dönüşünün ispatı niteliğinde olan The Boy and The Heron / Çocuk ve Balıkçıl, 27 Ekim 2023 tarihinde vizyona giriyor.
DÖRT ELEMENT VE YAŞAM
Toronto Film Festivalinin açılış filmi olarak perdeleri açan Çocuk ve Balıkçıl, 1868-1912 arasını kapsayan, Japon tarihinde, “Meiji Dönemi” olarak adlandırılan ve “İmparator Meiji”nin, saltanat dönemini içeren tarihsel bir süreçtir.
Japon İmparatorluğunun ilk dönemi kapsayan sürece geçişi temsil eden tarih; Japon toplumunun soyutlanmış bir feodal toplumdan, modern biçime dönüşe geçişi içerir.
Şogunluk sistemini kaldırırken, feodal beyliklerde bundan payını almıştır. Restorasyon ve yenilenme; posta ve polis teşkilatlarından başlayarak, başkent Tokyo olmuştur. Feodal samurai kültürünü tamamen ortadan kaldırmadan esasen Batı’ya karşı güçlü olmak için Samurainin kendisini güçlendirerek; egemenlik ve bağımsızlığın elde tutulup, Batı sömürgesini engellemek amaç edinmişti. Modern dünyaya uyum sağlamak adına 19.yy’ın başlarında, Yukichi Fukuzawa( 1835-1901), kurucusu sayılmaktadır. Bilgelik ve kültür köklerinin derinliği, saygı ağırlıklı yaşam şekillerinin son derece nitelikli bir animasyonda buluşturulması tarihi bilmeyenleri sorgulatırken diğer yandan kim olursak olalım, yaşamın dört elementin üzerinden döndüğünü, Mahito (Anlamı, Gerçek İnsan), karakteri üzerinden anlatmakta.
%20yyddeennn.jpg)
Annesini kaybeden Mahito’nun, babasının yanı olan taşraya dönmesi ve oradaki gizli kule ( Meji Tapınağı, İmparator Meiji ve İmparatoriçe Shöken ruhlarına adanmış, 70 hektarlık orman içinde yer alır. Japonya halkının bağışladığı, 365 farklı türden, 120.000 ağaçtan oluşur. İkinci Dünya Savaşında ağır hasar alsa da, Tokyo’nun merkezinde rekreasyon ve dinlenme alanı olarak 1958’den itibaren varlığını sürdürmektedir. ) ile macerası, sinema izleyecisine çok yönlü bilginin de pencerelerini açmakta.
Terk edilmiş kulenin etrafında gri balıkçıl, pelikan ve tüm doğacak nesillerin animasyon olarak koreografisi, olağanüstü.
Yedi yılda tamamlanan ve filmin ortaya çıkmasında, altmış kişilik bir ekibin elle çizim yaparak üretimi ortaya çıkarmaları, takdire şayan ayrı bir özellik. Bunun yanı sıra dört elementin, yanarak kaybettiği annesini, ateşin çözüleceği su ile halisülasyon ya da içsel hayallerinde buluştururken, hava elementi olarak tapınağın koruyucusu yaşlı bilgenin gri balıkçıl kostümünün içine saklanıp, onu gökyüzüne sürüklemesi ama sonunda hayatın olmazsa olmazı, toprak üzerine tapınağın içindeki gizli bölmeden aslında tüm yaşamları aslında gösteren ve üç boyutlu evrene geçmek için herkesin kendi kapısından geçişini numaralandırması, tekli sayılardan üçler ile ilerlemesi ve verdiği derslerin öğretici, eğitici ve hepsinden öte usta bir bilgelikle, felsefesinin deminde muhteşem bir sunumu seyirciye sunmaya hazırlanıyor.
Yaşamın derinliği her ulusun kendi köklerinde ve tüm yaşananlara rağmen geçmişini bilenlerin nereye gitmesi gerektiklerini, hiç yollarını kaybetmeden bulabileceklerini görsel bir şölen ile sunan, Çocuk ve Balıkçıl’ı bir ders hatta temeli, özü itibari ile bir “öğreti”.
Ve kurucusu sayılan ve filmin içinde bilgeliği teslim alacak kişinin arayışını esasen aramakta olan film, özünde, ömrünü eğitime adayan Yukuchi Fukuzawa’dan çıkarak, kendisinin temellendirdiği ve adeta Japonya’dan, dünyaya sorulan bir sorunun yanıtını aramakta:
“Yerleşik geleneklere karşı çıkan, gerçek eğitim ve aydınlanma ile doğruya erişmek için uğraşmaktan, çabalamaktan bıkmayan, usanmayan nesillerin, doğru bilginin temelinde aydın bireylerin çoğalmasının temennisi.”
