Akılsız başın cezası
Dilimizde, akılsız başın cezasını ayaklar çeker, diye bir özdeyiş var. Özdeyişin iki anlamı bulunuyor. Birincisi, unutkanlık ya da ahmaklıkla yaptığınız bir yanlışı uzun yol yürüyerek düzeltmeye çalışmanız. İkincisi ise daha derin. Sizi yöneten kişilerin aldıkları yanlış kararlar nedeniyle büyük zarara uğramanız.
Yılın son günü, yani 31 Aralık Salı bomba gibi bir haber patladı. Türkiye’nin dev bira üreticisi Anadolu Holding’in Rusya’daki şirketlerine, ülkenin Lideri Vladimir Putin’in yayınladığı bir kararnameyle el konulmuş ve kayyım atanmıştı. Haber duyulur duyulmaz Anadolu Holding’in İstanbul Borsası’nda işlem gören hisseleri yüzde 10 değer kaybetti. Akşam saatlerinde bu değer kaybı yüzde 19’u bulunca Anadolu Holding borsadaki tahtasını kapattı.
Euronews’un haberi şöyle:
“Alkollü içecek ve meşrubat markası Anadolu Efes, Belçika’dan AB InBev’le 2018’de ortak girişim usulü Rusya’da kurduğu AB InBev Efes şirketine ait hisselerin kayyım benzeri bir uygulamayla alıkonulmasına Salı günü (31 Aralık) tepki gösterdi.
“Şirketten yapılan açıklamada ‘Durumu ortaklarımızla kapsamlı bir şekilde değerlendirip gerekli tüm adımları atacağız,’ifadesi kullanıldı.AB InBev Efes, 11 bira fabrikası ve üç malt üretim tesisiyle birlikte Rusya’da ülkenin en büyük üç bira üreticisinden birisi konumundaydı.
“Moskova’nın bira sektöründeki son yabancı yatırımcıyı denetim altına aldığı belirtiliyor. Bu gelişme sonucunda Anadolu Efes’in İstanbul Borsası’nda işlem gören hisseleri 237 liradan Salı sabahı 191.6 liraya kadar gerileyerek yüzde 19.63’lük bir düşüş yaşadı.
“Şirket, geçtiğimiz yıl Belçikalı ortağının AB InBev Efes’teki hisselerini almak istiyordu.”
Voice of America’nın (VOA) haberine de bakalım:
“Rusya ilk kez bir Türk şirketinin ortak olduğu şirkete kayyım atadı. Anadolu Efes ve Anadolu Holding hisseleri Borsa İstanbul’da çakıldı.
“Rusya Devlet Başkanı Putin’in imzaladığı kararnameyle ülkenin üç büyük bira şirketinden birisi olan AB InBev Efes BV’ye kayyım olarak bu yılın (2024) Ağustos ayında kurulmuş olan GK Vmeste adında bir şirket atandı.
“Rusya geçtiğimiz yıl da ülkesindeki bira piyasasının iki büyük aktörü, Kopenhag merkezli bira üreticisi Carlsberg’in sahibi olduğu Baltika’yla Heineken’i de üreten Bangalore merkezli United Breweries’in şirketlerine kayyım atamıştı.
“Böylece Rusya ülkesindeki bira piyasasında büyük ölçüde devlet kontrolünü sağlamış oldu.
“Rusya, üçüncü yılına yaklaşan Ukrayna Savaşı sırasında, aralarında Fransız menşeli Danone’un da bulunduğu Batılı çok sayıda şirketin yönetimine el koyarken ilk kez bir Türk markasının da ortak olduğu bir şirketin idaresini devraldı. “
Haberler böyle. Bir zamanlar pek içli dışlı ilişkiler kurulmuş olan Putin anlaşılan Ankara’nın Avrasyacılık oyunundan vaz geçip dümeni ABD-NATO eksenine yeniden çevirmesiyle fena halde kızmış. Hele de bizimkilerin kendilerini Suriye Fatihi ilan etmeleri, Şam’ın yeni cihatçı yönetimi HTŞ’yle yıllardır istihbari ilişki içinde olduklarını ağızlarından kaçırmaları anlaşılan bardağı taşıran son damla olmuş.
Rusya’da pek çok Türk şirketinin yatırımları var. Mesela Beştepe’deki sarayı inşa eden Rönesans Grubu... Mesela Türk Hava Yolları, ENKA Holding, Ant Yapı, Hayat Holding, Anadolu Cam, Paşabahçe Cam, Arçelik, Koton, L.C. Waikiki, Colin’s, DeFacto... Say say bitmez... Bunlara da zaman içinde kayyım mı atanacak?
Kulaklarına kar suyu kaçırmış olmayayım ama Kremlin yönetimi ya yarın öbür gün Ankara’dan, bana olan 30 milyar dolar dolayındaki doğal gaz borcunuzu defaten ödeyin, derse? Ya da zemheri soğuğunda ani bir kararla Türkiye’ye doğal gaz akıtan boru hattının vanasını kapatırsa ne yapacağız? Ya da tahıl anlaşması bir anda iptal ediliverirse? Bu olası tehlikelere karşı acaba önlem almak kimsenin aklına geldi mi? Galata Köprüsü’nü kapatıp miting düzenleyerek cihatçılık naraları atmakla işler yürümüyor.
Devletlerarası ilişkilerde mütekabiliyet (karşılıklılık) esastır. Madem Türkiye Yüzyılı’nı yaşıyoruz ve bölgedeki bir numaralı oyuncu Ankara, Akkuyu Nükleer Santralı’na kayyım atayabiliyor musunuz? Hadi bakalım!
