Hukuk ayaklar altında
Türkiye geçtiğimiz yılın hukukun üstünlüğü endeksinde yine alt sıralarda yer aldı. Listedeki 142 devlet içinde 117 sırada kalan ülkemiz, böylelikle yaklaşık üç yıldır birbirleriyle savaşan Rusya ve Ukrayna’nın, sık sık insan hakları ihlalleriyle gündeme gelen Çin’in, Lukaşenko’nun demir yumrukla yönettiği Belarus’un, hatta doksanlı yıllarda şiddetli bir iç savaş yaşayan istikrarsız Liberya’nın bile gerisinde kalmış oldu.
Açıklanan endekste bizim özelimizde yer verilen bir diğer tablo, Türkiye’nin sıralamadaki durumunun yıllar içinde geçirdiği değişimdi. Buna göre 2000’li yılların başına kadar listede nispeten daha üst sıralarda kendine yer bulabilen ülkemiz, AKP’nin iktidara geldiği yıllarla birlikte daha alt sıralara inmeye başlamıştı.
Aslına bakılırsa Türkiye’de yargının durumu hiçbir zaman tam anlamıyla istenildiği gibi olmamıştır fakat AKP iktidarıyla birlikte sorunun çok daha fazla büyüdüğü de ortadadır. “Vesayet rejimini sonlandırdık” diyerek yıllardır propaganda yapanların, onun yerine çok daha ağır bir vesayet rejimi oluşturdukları görmesi pek de zor olmayan bir gerçektir.
Demokrasiyi istedikleri zaman inecekleri bir tramvay olarak gören, 2010 referandumunda ortaya koydukları anayasa değişikliği istekleriyle kuvvetler ayrılığının çağdaş demokrasilerde ne kadar hayati önemde olduğunun ayırdına varamadığı ya da varmak istemediği ortaya çıkan bir anlayışın iktidar olduğu dönemde hukukun her geçen gün daha fazla yara alması kaçınılmazdır. 22 yıllık AKP iktidarıyla birlikte yasama, yürütme ve yargı erklerinin birbirlerinden bağımsız olma kuralı tamamen rafa kaldırılmış, bütün büyük kuvvetler medya da dâhil olmak üzere yürütmenin emrine verilmiştir.
Bir ülkede hukuk, her şeyden önce bireylerin ve dolayısıyla toplumun haklarını korumak için vardır. AKP’nin uzun iktidar döneminde bu durum hukukun sadece iktidar mensuplarını koruduğu bir tabloya dönüşmüştür. Adalet mekanizması toplumun vicdanını yaralayan, insanların haklarını ve güvenliklerini yok sayan olaylardan daha çok AKP’lilerin hukuk dışı uygulamalarını dile getirenlerin veya cumhurbaşkanını sosyal medya aracılığıyla eleştirenlerin peşine düşmeye başlamıştır. Ortaya çıkan bu vahim durum, sadece iktidarın hoşuna gitmeyen zamanlarda refleks gösterebilen hukukun ancak sosyal medya eliyle harekete geçirilerek adaletin bir nebze de olsa sadece toplum eliyle sağlanabilmesine yol açmıştır.
Bugün Türkiye adeta bir suç cennetidir. Sayısız suç kaydı bulunanlar ellerini kollarını sallayarak dışarıda dolaşabildikleri için yeni suçlar işlemekten çekinmemekte, kadın ve çocuk cinayetleri gün geçtikçe daha da artmaktadır. Dünyanın çeşitli ülkelerinden çok sayıda suç çetesinin ülkemizi mesken edinmiş olmaları meselenin bir diğer yönüdür. İzlediği ekonomik ve sosyal politikalarla toplumu adeta cinnet noktasına getiren iktidar ise buna çözüm bulmak yerine sorumluluğu neredeyse tamamıyla sosyal medyaya devretmiş ve yalnızca kendi çıkarına karşı gelişen durumlara tepki gösterir olmuştur.
Yargının bağımsız bir kuvvet olmaktan çıkarılması ve hukukun bu denli yara almış olması bize sorunun kısa sürede çözümünün zor olduğunu göstermektedir. Çözümün ilk adımı için her şeyden önce hukuku ayaklar altına almış olan bu iktidarın değişmesi şarttır. Ardından gelecek yeni yönetimin ele alması gereken ilk meselelerden biri de budur.
